„Pięć opo­wie­ści o War­mii” to fil­my zre­ali­zo­wa­ne w ramach pro­jek­tu „War­mio, quo vadis?”. Odsła­nia­ją histo­rię, tra­dy­cje i kul­tu­rę tego wyjąt­ko­we­go regio­nu.

„War­mio, quo vadis?” to pro­jekt zre­ali­zo­wa­ny przez Cen­trum Spo­tkań Euro­pej­skich „Świa­to­wid” w Elblą­gu w latach 2016–2017. W ramach tej ini­cja­ty­wy powsta­ło pięć fil­mów pod wspól­nym tytu­łem „Pięć opo­wie­ści o War­mii”, któ­re zabie­ra­ją nas w podróż przez histo­rię i współ­cze­sność tego wyjąt­ko­we­go regio­nu. Dowia­du­je­my się z nich, jak gospo­da­ro­wa­no na War­mii, jak żyli jej miesz­kań­cy kie­dyś i jak żyją dziś, jakie skar­by kry­je kra­jo­braz kul­tu­ro­wy oraz jakie pięk­no drze­mie w war­miń­skiej tra­dy­cji, kul­tu­rze i sztu­ce ludo­wej.

Fil­my uka­za­ły się na kana­le YouTu­be Pra­cow­nia Digi­ta­li­za­cji.

Pięć opowieści o Warmii. Jak ochronić to, co cenne

Lidz­bark War­miń­ski, Dobre Mia­sto, Bra­nie­wo… War­mia jako kra­ina histo­rycz­na z boga­tą prze­szło­ścią ma wie­le do zaofe­ro­wa­nia. Dzię­ki pro­wa­dzo­nym szcze­gól­nie w ostat­nich latach pra­com remon­to­wo-kon­ser­wa­tor­skim jej naj­cen­niej­sze zabyt­ki wycho­dzą z cie­nia. Odre­stau­ro­wa­ne, sta­ją się miej­sca­mi waż­ny­mi, chęt­nie odwie­dza­ny­mi przez miej­sco­wych i tury­stów. Rośnie też świa­do­mość doty­czą­ca wyjąt­ko­wo­ści miej­sca, w któ­rym przy­szło żyć dzi­siej­szym miesz­kań­com War­mii, stąd też coraz wię­cej ini­cja­tyw na rzecz ochro­ny jej dzie­dzic­twa kul­tu­ro­we­go.

O krajobrazie kulturowym

War­mia to region o boga­tej i burz­li­wej histo­rii. Miej­sce zamiesz­ki­wa­ne przez wie­ki przez osad­ni­ków pocho­dzą­cych z róż­nych stron. Czym się cha­rak­te­ry­zu­je war­miń­ski kra­jo­braz? To przede wszyst­kim archi­tek­tu­ra — zam­ki, kościo­ły i kaplicz­ki. War­mia to tak­że ota­cza­ne kul­tem miej­sca, wsła­wio­ne legen­da­mi o cudow­nych obja­wie­niach i uzdro­wie­niach.

O gospodarowaniu

Jak wyglą­dał war­miń­ski gbur, a jak ubie­ra­ła się jego żona? W jakich stro­jach przyj­mo­wa­li gości? Jak wyglą­dał war­miń­ski dom? Co to „szlą­ba­nek”? Jak wyglą­da­ło życie na war­miń­skiej wsi na prze­ło­mie wie­ków? Czy dziś pozo­stał po tym ślad?

Mieszkańcy dawni i dzisiejsi

„Pięć opo­wie­ści o War­mii: Miesz­kań­cy daw­ni i dzi­siej­si” to film, w któ­rym pre­zen­to­wa­ne są m.in. war­miń­skie doko­na­nia Miko­ła­ja Koper­ni­ka, Igna­ce­go Kra­sic­kie­go i innych bisku­pów war­miń­skich, któ­rzy zapi­sa­li się w histo­rii. To też wspo­mnie­nie Marii Zien­ta­ry-Malew­skiej. W fil­mie zoba­czy­my i usły­szy­my rów­nież Edwar­da Cyfu­sa oraz Iza­be­lę Lewan­dow­ską, dzię­ki któ­rym gwa­ra war­miń­ska zosta­ła wpi­sa­na na kra­jo­wą listę nie­ma­te­rial­ne­go dzie­dzic­twa kul­tu­ro­we­go. Pozna­my też listę naj­cen­niej­szych skar­bów kul­tu­ry nie­ma­te­rial­nej, któ­re mają być oto­czo­ne szcze­gól­ną tro­ską i dba­ło­ścią o prze­ka­zy­wa­nie następ­nym poko­le­niom.

Piękno warmińskiej tradycji, kultury i sztuki ludowej

Tań­ce, zwy­cza­je, obrzę­dy, legen­dy, poezja ludo­wa, tra­dy­cyj­ny strój, war­miń­ska gwa­ra, rze­mio­sło… Wszyst­ko to część war­miń­skiej tra­dy­cji, kul­tu­ry, sztu­ki ludo­wej. O czep­cach war­miń­skich opo­wia­da Kry­sty­na Tar­nac­ka, któ­ra zaj­mu­je się ich two­rze­niem. A o tym, co go inspi­ru­je na War­mii Marian, mówi Murat z Biskup­ca, któ­ry two­rzy rzeź­bę ludo­wą.

Sce­na­riusz i reali­za­cję fil­mów przy­go­to­wa­ła Mar­ta Haj­ko­wicz, za zdję­cia odpo­wia­dał Tomasz Misiuk.

Link do książ­ki „War­mio quo vadis?” dostęp­nej w for­mie pli­ku pdf w wer­sji pol­skiej i angiel­skiej:
http://www.cyfrowewm.pl/s/17/warmio-quo-vadis

Pro­po­zy­cje zajęć edu­ka­cyj­nych o War­mii:
http://www.cyfrowewm.pl/s/8/scenariusze-lekcji-o-warmii

Fol­der dot. zabyt­ków War­mii z AR:
http://www.cyfrowewm.pl/s/9/aplikacja-ar-cyfrowa-warmia