Na Warmii trwa wielka akcja renowacji przydrożnych kapliczek – już 25 obiektów odzyskało dawny blask. Niektóre przetrwały setki lat, a teraz wracają do życia dzięki ciężkiej pracy konserwatorów i samorządów.
Na Warmii trwa odnawianie przydrożnych kapliczek – jednego z najbardziej rozpoznawalnych symboli regionu. Do tej pory odrestaurowano już 25 obiektów, w tym XVIII-wieczną kapliczkę przy drodze z Olsztyna do Dobrego Miasta. Kolejne obiekty czekają na swoją kolej.
Renowacja obejmuje m.in. oczyszczenie i zabezpieczenie elewacji, rekonstrukcję zniszczonych detali architektonicznych, odnowienie malowideł i rzeźb, a także zagospodarowanie otoczenia kapliczek.
Szczęśliwa trzynastka
Obecnie trwają prace nad trzynastoma kapliczkami na Warmii. W czerwcu podpisano porozumienie między wojewódzkim konserwatorem zabytków, starostą olsztyńskim oraz jedenastoma burmistrzami i wójtami powiatu. Dokument przewiduje przygotowanie projektów potrzebnych do uzyskania dotacji z Ministerstwa Kultury i zabytków wojewódzkiego.
Planowana jest chociażby renowacja jednej z charakterystycznych przydrożnych kapliczek w Brąswałdzie. Pochodzi z 1789 roku i jest jedną z najstarszych przydrożnych kapliczek w regionie, wpisaną do rejestru zabytków. Stoi w bezpośrednim sąsiedztwie miejscowego kościoła, przez co przez wieki pełniła funkcję duchowego punktu orientacyjnego dla mieszkańców wsi.
Na renowację czekają też kapliczki m.in. w Barczewie i Biskupcu.
Dwa lata renowacji
Renowację ma już za sobą kapliczka z Dobrego Miasta, pochodząca z XVIII wieku i należąca do najstarszych w regionie. Ma formę tryptyku z trzema pełnołukowymi niszami, w których znajdują się figury Maryi i Chrystusa ukrzyżowanego. Całość wieńczy metalowa kula z krzyżem i chorągiewką z datą „1740”. Prace konserwatorskie trwały dwa lata i kosztowały ponad 100 tysięcy złotych. W przedsięwzięcie zaangażowali się m.in. Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oraz samorządy powiatu olsztyńskiego i Dobrego Miasta. Kolejnym etapem będzie odtworzenie figur w niszach.
Więcej, coraz więcej
Odrestaurowano również kapliczki w Pupkach, Klonach i Zalesiu – remont tych trzech miejsc kosztował łącznie 115 tys. zł.
Wśród odnowionych kapliczek znajdują się również kapliczka w Gietrzwałdzie przy ul. Ostródzkiej. Na liście do „odświeżenia” są też m.in. kapliczka z dzwonniczką w centrum Woryt, kapliczka nad jeziorem w Rentynach, przy kościele św. Mikołaja i św. Anny w Sząbruku, a także kapliczki z dzwonniczkami w Unieszewie, Pęglitach i Nagladach.
W gminie Gietrzwałd renowacja kapliczek jest realizowana przy wsparciu Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.
Trwa też odnawianie kapliczek drogi krzyżowej na trasie pielgrzymkowej z Reszla do Świętej Lipki. To jedna z najpiękniejszych barokowych dróg procesyjnych w Polsce. Wzdłuż pięciokilometrowej alei lipowej, łączącej oba miejsca, rozmieszczono piętnaście kapliczek różańcowych, zbudowanych w latach 1733–1735 z inicjatywy biskupa Krzysztofa Jana Szembeka. Każda z nich przedstawia jedną z tajemnic różańca.
Odnową kapliczek zajmuje się Towarzystwo Miłośników Reszla i Okolic, przy współpracy z Zarządem Dróg Wojewódzkich w Olsztynie, odpowiedzialnym za infrastrukturę drogi.
Na Warmii znajduje się ponad 1300 kapliczek. Mieszkańcy stawiali je w podzięce za zdrowie, powrót z wojny czy ważne wydarzenia rodzinne. Od lat starostwo i samorządy starają się dbać o te obiekty, ale to kosztowne i czasochłonne zadanie.
